Miód na kaszel – jaki i jak podawać?

Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.

W łagodnych infekcjach dróg oddechowych, przebiegających z suchym kaszlem, warto skorzystać z tzw. domowych sposobów leczenia. Czym miód jest dobry na kaszel? Po którą odmianę warto sięgnąć? Co na temat stosowania miodu na kaszel mówi nauka?  

Czy miód jest dobry na kaszel?

Wielu pacjentów, którym dokucza kaszel w przebiegu łagodnej infekcji, zastanawia się, czy sięgnąć po środki farmakologiczne czy skorzystać z domowych sposobów leczenia. Jedną z naturalnych metod walki z kaszlem jest jedzenie miodu lub picie mikstur sporządzonych na jego bazie. Czy miód jest dobry na kaszel? Co na ten temat mówi nauka?  

Działanie miodu na kaszel suchy, zwłaszcza występujący u dzieci, zostało poddane licznym badaniom klinicznym. Nad problemem pochylili się między innymi naukowcy z Nigerii (Oduwole i wsp.) i Izraela (Cohen i wsp.). Prowadzone przez nich badania dowiodły, że stosowanie miodu na kaszel u dziecka łagodzi dolegliwości, zwłaszcza występujące w porze wieczornej i nocnej.  

Na wyniki wspomnianych badań powołują się polscy lekarze.  W „Rekomendacjach postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ” opracowanych przez ekspertów z Polskiego Towarzystwa Pneumonologii Dziecięcej, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc, a także Polskiego Towarzystwa Alergologicznego można przeczytać,

Czy miód wzmaga kaszel?   

Mimo, że skuteczność miodu w łagodzeniu kaszlu została potwierdzona badaniami klinicznymi, to można spotkać się z opiniami, że miód wzmaga kaszel zamiast go łagodzić. Zasadniczo ten produkt spożywczy wytwarzany przez pszczoły niweluje kasłanie, jednakże istnieją wyjątki od tej reguły. Kaszel po miodzie można być reakcją alergiczną, gdyż miód jest zaliczany do alergenów pokarmowych. Rzecz jasna taki objaw po zjedzeniu miodu będzie pojawiał się jedynie u osób, które wykazują nadwrażliwość immunologiczną na ten słodki produkt spożywczy.  

Co warto podkreślić, alergia pokarmowa może objawiać się nie tylko kaszlem, ale także skurczem oskrzeli czy obrzękiem błony śluzowej nosa. 

Jaki miód na kaszel? 

Decydując się na ten domowy sposób leczenia kaszlu, wielu pacjentów nie wie, którą odmianę miodu wybrać. Co warto podkreślić, w wymienionych powyżej badaniach stosowano trzy rodzaje miodu: eukaliptusowy, cytrusowy oraz z roślin wargowych. W analizie wyników stwierdzono jednak, że wszystkie trzy cechowały się podobną skutecznością.  

Warto wiedzieć, że miód wykazuje działanie przeciwkaszlowe między innymi ze względu na znajdujące się w nim flawonoidy, czyli związki o działaniu przeciwzapalnym, przeciwutleniającym, a także przeciwbólowym. Uważa się, że większą ilość flawonoidów zawierają miody ciemne. Z tego powodu szczególnie poleca się miód gryczany na kaszel.  

Z drugiej jednak strony źródłem flawonoidów są kwiaty lipy, stąd popularność herbatek z tego surowca zielarskiego w walce z kaszlem. Kwiatostany lipy posiadają ponadto śluzy, które działają osłaniająco na błonę śluzową górnych dróg oddechowych, hamując w ten sposób odruch kasłania. Zatem osobom, które nie gustują w ciemnych miodach, poleca się miód lipowy na kaszel.  

Jak podawać miód na kaszel?

Rodzice często mają wątpliwości odnośnie tego, jak podawać miód na kaszel dziecku. Nawiązując do badań klinicznych, izraelscy naukowcy (Cohen i wsp.) podawali dzieciom dawkę wynoszącą 10 g około 30 minut przed pójściem spać. Można zatem uznać, że taka dawka będzie odpowiednia.  

Należy jednak zaznaczyć, że badaniu brały udział dzieci w wieku od 1 do 5 lat. Grupa wiekowa nie została wybrana przypadkowo, gdyż miodu nie powinno się podawać niemowlętom z uwagi na ryzyko botulizmu, czyli zatrucia jadem kiełbasianym. Najprościej rzecz ujmując, botulizm to zakażenie toksyną botulinową, wywarzaną przez bakterie Clostridium botulinum (laseczki jadu kiełbasianego), które mogą być obecne w miodzie. Przetrwalnikowe formy tych bakterii znajdują się co prawda w glebie, ale mogą zostać przeniesione przez pszczoły i skazić miód. Po zjedzeniu takiego miodu, bakterie uaktywniają się w organizmie i zaczynają produkować toksyny. Zasadniczo ich ilość jest niewielka, dlatego ryzyko zakażenia toksyną botulinową u dzieci powyżej 12 miesiąca jest niewielkie. Jednakże organizm niemowlęcia nie ma tak rozwiniętych naturalnych barier ochronnych, by nie dopuścić do zakażenia.  

Co warto zaznaczyć, miodu nie należy podawać dzieciom długotrwale ze względu na ryzyko próchnicy.   

Autor: Joanna Woźniak
Konsultacja merytoryczna: lekarz pediatra Joanna Kosielska

Bibliografia: